شیب بندی لوله های فاضلاب در ساختمان

یکی از سیستم های بسیار مهم است که جزء تاسیسات ساختمان محسوب می شود، سیستم فاضلاب است. طراحی این سیستم باید بر اساس استانداردهای لازم صورت گیرد تا پس از اجرا هیچ گونه مشکلی در عملکرد آن پدیدار نشود. لوله کشی بخش اصلی سیستم فاضلاب به شمار می آید. لوله ها در هر ساختمان وظیفه انتقال سیالات را بر عهده دارند، از این رو لوله های فاضلاب برای انتقال فاضلاب استفاده می شوند. لوله کشی فاضلاب به منظور هدایت فاضلاب به سمت چاه فاضلاب صورت می گیرد، از این رو رعایت استانداردهای لازم در اجرای آن بسیار ضروری است. اگر ایرادی در حمل فاضلاب و عملکرد لوله ها ایجاد شود هزینه های بسیاری باید صرف تعمیر آن شود، به همین دلیل قبل از اجرای لوله کشی مسیر آن را طراحی کرده، سپس نسبت به اجرا اقدام می گردد. یکی از نکات بسیار مهم در نصب لوله های فاضلاب، رعایت شیب مناسب برای آنها است. این لوله ها باید از شیب مناسب برخوردار باشند تا فاضلاب را بدون راکد ماندن انتقال دهند. شیب برای لوله های فاضلاب بسیار حائز اهمیت است زیرا در صورت رکود فاضلاب، مسیر انتقال آن دچار گرفتگی می شود، در نتیجه فاضلاب بالا زده و علاوه بر ایجاد بوی نامطبوع جلوه ناخوشایندی در ساختمان پدیدار می شود. اصولاً بوی بدی که از فاضلاب برخی خانه ها به مشام می رسد ناشی از عدم وجود شیب مناسب در لوله های انتقال آنهاست. اگر سطحی که در کف یا سقف ساختمان برای لوله کشی انتخاب می شود طولانی و فاقد شیب مناسب باشد، احتمال اینکه مواد راکد مانده و تخلیه نشوند بسیار بالاست.

در ساختمان از دو روش برای لوله کشی فاضلاب استفاده می شود. یکی از این روش ها لوله کشی در کف ساختمان است که سطح آن با مصالح پوشیده می شود. اگر کوچکترین ایرادی در این سیستم به وجود آید، تعمیر آن علاوه بر زحمت زیاد، هزینه بالایی بر دوش صاحب خانه خواهد گذاشت. این روش بیشتر در گذشته مورد استفاده قرار می گرفت و در حال حاضر کاربرد ندارد. روش دوم لوله کشی از زیر سقف است و صرفاً سر لوله ها به مکان مشخص هدایت می شوند. نکته ای که در هر دو روش حائز اهمیت است این می باشد که تا رایزر اصلی کوتاه ترین مسیر باید انتخاب گردد، در این صورت ماندگاری فاضلاب در مسیر کمتر می شود. علاوه بر آن رعایت شیب بندی استاندارد امری ضروری است و باعث می شود فاضلاب راحت تر به سمت رایز اصلی روانه شود. شیب بندی فاضلاب با توجه به نوع ساختمان و وضعیت محیط متفاوت است اما در کل شیب استاندارد برای لوله های فاضلاب ۲ درصد است. هنگام شیب بندی باید این نکته رعایت شود که تمام لوله ها شیب یکسانی داشته باشند زیرا در غیر این صورت جریان مواد در لوله ها متفاوت خواهد بود و سیستم فاضلاب با مشکل مواجه خواهد شد. کم یا زیاد بودن درجه شیب در هر صورت مشکل است، اگر شیب کم باشد لوله ها دچار رکود مواد می شوند و اگر شیب زیاد باشد فقط مایع به سمت خروجی هدایت می شود و مواد جامد راکد می مانند. بنابراین رعایت شیب استاندارد برای لوله های فاضلاب بسیار حیاتی است و حتماً باید دو درصد شیب در مسیر لوله کشی اعمال شود.